Yoğurttan ketçap ve meyve sularına kadar pek çok üründe gizlenen şeker, sağlığımızı tehdit ediyor. Testimizle gerçek tüketiminizi görün.
Günlük şeker tüketimimiz, farkında olduğumuzdan çok daha fazla olabilir. Fazla şeker tüketimi, tip 2 diyabet, kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerine yakalanma riskini ciddi şekilde artırıyor. Dünya Diyabet Günü (14 Kasım) öncesinde, gizli şekerin nerelerde saklandığını ve nasıl önlenebileceğini öğrenmek önem taşıyor.
Gizli şeker nedir?
“Serbest şeker” olarak adlandırılan bu şekerler, yiyecek ve içeceklere eklenen şekerlerin yanı sıra bal, şurup ve meyve sularında doğal olarak bulunan şekeri kapsıyor. Örneğin yoğurt, granola veya meyve suyu sağlıklı görünse de, porsiyon ve ürün seçimine bağlı olarak WHO’nun günlük önerisinin üzerine çıkabilir.
Serbest şekerler hızla kana karışır, kan şekeri artışlarına yol açar ve tekrarlandıkça hücrelerin insüline duyarlılığı azalabilir. Bu durum, obezite ve metabolik hastalık riskini yükseltir.
Hangi ürünlerde şeker artıyor?
Yoğurt, salata sosu, ketçap, aromalı sütler ve konserve ürünler gibi işlenmiş gıdalar, beklenmedik şekilde yüksek miktarda şeker içerebilir. Ultra işlenmiş gıdalar, birçok karmaşık bileşenle birlikte ekstra şeker içerir. İçindekiler kısmında yüksek fruktozlu mısır şurubu, meyve suyu konsantresi, bal ve agave nektarı gibi isimler şekerin alternatif adlarıdır.
Şeker tüketiminizi test edin
Testimizi kullanarak günlük şeker alımınızı ölçebilir ve hangi ürünlerin gizli şeker içerdiğini görebilirsiniz. Örneğin, 100 gr ürün başına 25 gr şeker içeriyorsa ve porsiyon 50 gr ise, bu porsiyon 12,5 gr şeker demektir. 1 çay kaşığı = 4 gr şeker kabul edilerek, porsiyondaki çay kaşığı sayısı hesaplanabilir.
Sağlıklı sınırlar ve VKİ
WHO, günlük kalorinin %10’unun ilave şekerden gelmesini öneriyor, ideal sağlık için ise %5’e kadar düşürmek mümkün. Bu, yaklaşık günde 6 çay kaşığı şeker demek. Ayrıca, aşırı kilolu olup olmadığınızı anlamak için vücut kitle indeksinizi (VKİ) takip edebilirsiniz; ancak VKİ, yağ ve kas dağılımını hesaba katmadığı için tek başına yeterli değildir.
Önlem almak mümkün
Fazla şeker tüketimini azaltmak için şekerli içeceklerden, tatlılardan ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak önemlidir. Küresel veriler, ABD’de yetişkinlerin %63’ünün her gün şekerli içecek tükettiğini gösteriyor; bu alışkanlığı azaltmak ciddi sağlık iyileşmeleri sağlayabilir.
Testimizi çözerek, gizli şeker tüketiminizi fark edebilir ve günlük alışkanlıklarınızı daha bilinçli yönetebilirsiniz.
