Son günlerde nefes aldırmayan sıcaklıklarla karşı karşıyayız. Aşırı sıcaklar yalnızca bunaltmakla kalmıyor, sağlığımızı da ciddi şekilde tehdit ediyor. Peki vücudumuz bu duruma nasıl tepki veriyor? Sıcaktan en çok kimler etkileniyor ve sıcak çarpması durumunda ne yapılmalı? Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Enis Oğuz, sıcak hava dalgalarıyla başa çıkmanın yollarını anlattı.
Sıcaklarda Vücut Nasıl Tepki Verir?
Aşırı sıcakla birlikte vücut ısımız yükselir. Buna karşılık vücut, damarları genişletip terleme yoluyla serinlemeye çalışır. Ancak nem oranı yüksek olduğunda ter buharlaşamaz ve vücut yeterince serinleyemez. Bu durumda kalp daha fazla çalışır, dolaşım sistemi zorlanır ve sıvı-elektrolit dengesi bozulabilir.
Kimler Daha Fazla Risk Altında?
- Yaşlılar, bebekler ve çocuklar
- Kalp, böbrek gibi kronik hastalıkları olanlar
- Dış ortamda çalışanlar
Nasıl Korunmalı?
- Sıcak saatlerde kapalı ve serin yerlerde kalın.
- Dışarı çıkmanız gerekiyorsa geniş kenarlı şapka takın, açık renkli ve pamuklu kıyafetler giyin.
- Yanınızda mutlaka su bulundurun. Susamayı beklemeden, her 20 dakikada bir su için.
- Güneş kremi kullanın.
- Çevrenizdeki kronik hastalığı olan kişileri de kontrol edin.
- Çocukları ve evcil hayvanları asla arabada yalnız bırakmayın.
- Soda, şekerli ve alkollü içeceklerden kaçının.
Sıcak Bitkinliğinin Belirtileri
- Aşırı terleme
- Soluk görünüm
- Kas krampları
- Baş dönmesi, yorgunluk
- Mide bulantısı, baş ağrısı
- Baygınlık hissi
Bu belirtileri hissediyorsanız serin, havadar bir ortama geçin. Bol su için, serin duş alın veya ıslak bir bezle vücudunuzu silin. Hafif ve bol kıyafetler tercih edin.
Sıcak Çarpmasının Belirtileri
- 39,5°C’nin üstünde vücut sıcaklığı
- Kırmızı, sıcak ve kuru cilt
- Hızlı ve güçlü nabız
- Zonklayıcı baş ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Bilinç bulanıklığı, bayılma
Sıcak Çarpmasında Ne Yapılmalı?
- Derhal tıbbi yardım çağırın.
- Yardım gelene kadar kişiyi gölge ve serin bir ortama alın.
- Serin duş aldırın veya ıslak bezle vücudunu soğutun.
- Havalandırarak ya da yelpaze ile serinletin.
- Bilinci kapalı kişilere su içirmeyin. Sıvı ihtiyacı tıbbi müdahale ile damar yoluyla karşılanmalıdır.
Kalp Hastaları Daha Dikkatli Olmalı
Kalp hastalarında sıcak hava, kalbin iş yükünü artırır. Vücut ısısını düşürmek için kalp daha hızlı çalışır ve kan cilt yüzeyine yönlenir. Bu durum kalp yetersizliği, ritim bozukluğu ya da kalp krizine yol açabilir. Ayrıca sıvı kaybı, pıhtılaşma riskini de artırır. Araştırmalar, sıcak havalarda kalp hastalığına bağlı ölümlerin arttığını gösteriyor.
Kalp Hastaları İçin Ekstra Önlemler
- Hava durumu ve sıcak uyarılarını takip edin.
- Zorunlu değilse dışarı çıkmayın.
- Sıvı tüketimi konusunda doktorunuza danışın. Özellikle idrar söktürücü ilaç kullanıyorsanız bu çok önemli.
- Beta bloker ilaç kullananlar daha dikkatli olmalı. Bu ilaçlar kalp hızını sınırlayarak vücut ısısının düşmesini zorlaştırabilir, ancak doktor izni olmadan ilaç kesinlikle bırakılmamalı.
Unutmayın, sıcak hava dalgaları artık hayatımızın bir parçası. Kendinizi ve sevdiklerinizi korumak için erken önlem alın.
Bu içerik yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş/çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Bir hata olduğunu düşünüyorsanız lütfen iletişime geçin.
