Mısır’ın Saqqara nekropolünde 5 bin yıl öncesine ait ilginç bir taş disk keşfedildi. 1936 yılında Sabu adındaki bir Mısır resmi görevlininin mezarında bulunan bu taş parça, arkeologları uzun süredir şaşırtmaya devam ediyor. Mekânda bulunan parçalanmış disk dikkatlice birleştirildi ve şu an Kahire Mısır Müzesi’nde sergileniyor.
Mezarda bulunan bulgular ve keşif süreci
Ünlü İngiliz Mısırbilimci Walter Emery, Sabu’nun mezarını kazarken, mezarın içinde değerli eşyaların ve mücevherlerin çalındığını, iskeletin sağlam olduğunu ve mezarın içindeki taş ve çömlek kaplar ile iki öküz kalıntısının yanı sıra bu ilginç taş kabı fark etti. Emery, bu taş kabı, üç loblu ve süslü bir kase olarak tanımladı. Çapı 61 cm, yüksekliği ise 10 cm olan bu taş disk, metamorfik metasilt taşı kullanılarak yapılmıştı.
Diskin sıradışı tasarımı ve olası işlevleri
Arkeolojik uzmanlar, diskin kenarlarında yükselen üç ince ve kıvrımlı kanatlar nedeniyle “bu oldukça sıra dışı” diyerek dikkat çekici tasarımı vurguladı. Ali El-Khouli, “Mısır’ın ilk ve üçüncü hanedanlıkları arasında düz, geniş taş kaseler yaygındı, ancak Sabu’nun mezarındaki bu kasenin tasarımı farklıdır” diyerek diskin modern bir direksiyon simidi, pervane ya da jant kapağına benzediğini belirtti.
Çeşitli teoriler ortaya atıldı. Bir kısmı, diskin bir su türbini parçası olabileceğini veya uzaylı bir geminin hiper tahrik parçası olabileceğini öne sürdü. Daha yakın bir görüş ise, diskin bira yapımında kullanılan bir “mash tun” (öğütülmüş tahıl ve sıcak suyun karışımını tutan kap) olabileceği yönünde. Ancak en olası açıklama, diskin yiyecek veya yağ tutma amacı taşıdığıdır. Yine de, diskin hassas yapısı ve oyma detayları, bu nesnenin günlük kullanım yerine, mezarın ötesinde bir anlam taşıdığı kanısını güçlendiriyor.
